نگاه ورزشی | علیرضا فغانی داور جهانی فوتبال از ایران تا استرالیا

به گزارش هفت ورزشی، علیرضا فغانی (زادهٔ ۱ فروردین ۱۳۵۷ در کاشمر) داور بین‌المللی فوتبال است که اکنون در استرالیا زندگی می‌کند و در ای-لیگ استرالیا قضاوت می‌کند. او پیش از مهاجرت، سال‌ها در لیگ برتر خلیج فارس داوری کرد و یکی از مهم‌ترین چهره‌های داوری ایران بود.

فغانی در ۲۴ شهریور ۱۳۹۸ برای زندگی و تحصیل فرزندانش به استرالیا مهاجرت کرد و پس از آن به‌صورت رسمی در لیگ برتر استرالیا فعالیت خود را ادامه داد.

قضاوت در مهم‌ترین مسابقات فوتبال جهان

فغانی سابقه حضور در بسیاری از مسابقات بزرگ و حساس فوتبال جهان را دارد؛ از جمله:

• دیدار رفت فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۴
• فینال جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۵
• فینال جام باشگاه‌های جهان ۲۰۱۵
• فینال جام جهانی باشگاه‌ها ۲۰۲۵
• فینال فوتبال المپیک ۲۰۱۶ ریو
• نیمه‌نهایی جام کنفدراسیون‌ها ۲۰۱۷
• دیدار رده‌بندی جام جهانی ۲۰۱۸

او در ایران نیز شهرآورد تهران و فینال جام حذفی ۱۳۹۰ را قضاوت کرده است. همچنین در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۵ عنوان بهترین داور قاره آسیا را به دست آورد.

ورود به فهرست داوران بین‌المللی و تجربه جام جهانی

فغانی از سال ۲۰۰۸ وارد فهرست داوران بین‌المللی شد. او یکی از داوران منتخب فیفا برای جام جهانی ۲۰۱۸ بود و نخستین قضاوت خود را در بازی آلمان و مکزیک انجام داد. فغانی با امتیاز ۴٫۸۴ در صدر جدول داوران آن دوره قرار گرفت.

از سال ۲۰۲۳ نیز به‌عنوان داور استرالیایی در رقابت‌های بین‌المللی حضور دارد.

پیشینه خانوادگی و آغاز داوری

پدر او، محمد فغانی، داور فوتبال بوده و برادرش محمدرضا نیز داوری می‌کند. فغانی ابتدا کمک‌داور بود اما با اصرار پدرش وارد داوری شد.

او در دوران جوانی بازیکن فوتبال بود و سابقه حضور در تیم‌های بانک ملی، شهاب خودرو، اتکا و نیروی زمینی را داشت. طبق قانون وقت فدراسیون، امکان فعالیت همزمان به‌عنوان بازیکن و داور وجود نداشت و به‌همین دلیل داوری را انتخاب کرد.

بازگشت کوتاه‌مدت به ایران برای قضاوت‌های مهم

فغانی در سال ۱۴۰۰ برای قضاوت شهرآورد ۹۶ و چند بازی پایانی لیگ برتر به ایران بازگشت.

کارنامه فغانی در شهرآورد تهران

علیرضا فغانی در ۹ شهرآورد پایتخت حضور داشته است؛

• شش بار داور وسط
• سه بار داور چهارم

او یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌ها در تاریخ این رقابت‌ها محسوب می‌شود.

حضور در سمینار داوران جام جهانی

فدراسیون جهانی فوتبال از فغانی برای شرکت در سمینار داوران جام جهانی ۲۰۱۸ دعوت کرد؛ سمیناری که با حضور ۵۸ داور از سراسر جهان در روسیه برگزار شد.

کارنامه در جام‌های جهانی

جام جهانی ۲۰۱۴

فغانی در این دوره داور چهارم چندین مسابقه بود؛ از جمله:

برزیل–کرواسی، کلمبیا–یونان، بلژیک–الجزایر، اروگوئه–انگلستان، کرهٔ جنوبی–الجزایر، انگلستان–کاستاریکا و فرانسه–نیجریه.

جام جهانی ۲۰۱۸

او به همراه رضا سخندان و محمدرضا منصوری چند بازی حساس را داوری کرد و عملکرد موفقی داشت.

جام جهانی ۲۰۲۲ و جنجال پنالتی

تصمیم فغانی درباره برخورد توپ با دست خوزه خیمنز در بازی پرتغال–اروگوئه یکی از بحث‌برانگیزترین صحنه‌های داوری جام جهانی ۲۰۲۲ شد.

این پنالتی از نگاه برخی کارشناسان اشتباه بود و انتقادهایی را به همراه داشت. با توجه به تأثیرات این تصمیم بر جدول گروه H، فغانی ادامه مسابقات را از دست داد.

داوری در جام ملت‌های آسیا

جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۹

فغانی همراه با سخندان و منصوری در این رقابت‌ها چند بازی مهم را قضاوت کرد.

جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳

او داور دیدار افتتاحیه بود.

در این رقابت‌ها، اخراج ایمن حسین در بازی عراق و اردن موجب خشم هواداران عراقی شد و تهدیدهایی علیه فغانی و خانواده‌اش منتشر شد.

حضور در جام باشگاه‌های جهان

جام باشگاه‌های جهان ۲۰۱۲

به‌عنوان داور چهارم در مسابقات مختلف این تورنمنت حضور داشت.

جام جهانی باشگاه‌ها ۲۰۲۵

فغانی پس از چند قضاوت موفق در مراحل گروهی و حذفی، از سوی فیفا داور فینال این دوره شد.

وضعیت ازدواج و همسر علیرضا فغانی

علیرضا فغانی در سال 1380 وقتی 23 ساله بود با همسرش ازدواج کرد که ثمره این زندگی دو پسر بنام های سپهر(متولد 1381) و دخترش ساغر(متولد 1392) می باشد.