انقلاب نقل‌وانتقالات در اروپا؛ فیفا پشت در ماند

به گزارش هفت‌ورزشی، ذی‌نفعان فوتبال حرفه‌ای اروپا در واکنش به حکم دادگاه اروپایی عدالت در پرونده دیارا (۲۰۲۴)، بیانیه‌ای مشترک درباره اصول کلیدی نظام نقل‌وانتقال بازیکنان و اصلاح آن صادر کردند.

رأی تاریخی دیارا اعلام کرد قوانین نقل‌وانتقال فیفا درباره جدایی بازیکنان از باشگاه‌ها ناقض قوانین اتحادیه اروپا است. طبق قوانین فیفا، بازیکنی که قراردادش را فسخ کند، به‌طور خودکار با محرومیت ورزشی و پرداخت غرامت به باشگاه قبلی روبه‌رو می‌شود؛ موضوعی که دادگاه آن را محدودکننده آزادی جابه‌جایی و ناقض قوانین رقابت دانست.

باشگاه‌های فوتبال اروپا (EFC) و اتحادیه لیگ‌های اروپایی به‌عنوان نمایندگان کارفرمایان، و فیف‌پرو اروپا به‌عنوان نماینده بازیکنان، با حضور یوفا در رأس جلسه، برای تدوین نسخه جدیدی از قوانین هم‌راستا با حقوق اتحادیه اروپا دیدار کردند.

اخباری: 5+1 خارجی آوردیم، کلا با 1/5 میلیون دلار!

این بیانیه مشترک که با هدف «هدایت اصلاحات جاری و آینده در سطح فیفا» تهیه شده، در نشست عمومی کمیته گفت‌وگوی اجتماعی بخش حرفه‌ای فوتبال اتحادیه اروپا و تحت نظارت کمیسیون اروپا در ۲۶ نوامبر در بروکسل تصویب شد. تمرکز این بیانیه بر ایجاد تعادلی میان منافع مشروع باشگاه‌ها و حفاظت از حقوق فردی بازیکنان و آزادی جابه‌جایی آن‌هاست. همچنین نقش لیگ‌ها و باشگاه‌ها را در توسعه و پایداری فوتبال به رسمیت می‌شناسد و بر لزوم ساده‌تر، کارآمدتر و شفاف‌تر شدن روندهای نقل‌وانتقال تأکید دارد؛ مسائلی که برای حفظ یکپارچگی، رشد و رقابت‌پذیری فوتبال اروپا در بلندمدت ضروری‌اند.

فیفا در این گفت‌وگوها حضور نداشت. اتحادیه اروپا لیگ‌های اروپایی و فیف‌پرو اروپا را به‌عنوان ذی‌نفعان فوتبال حرفه‌ای به رسمیت می‌شناسد (همچنین یوفا)، اما فیفا آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد و در تصمیم‌گیری‌های مهم – از قوانین انتقالات تا تقویم بین‌المللی – دعوت نمی‌کند. فیفا تنها EFC را به رسمیت می‌شناسد. نتیجه این رویکرد آن است که فیفا، با نادیده گرفتن ذی‌نفعان اصلی فوتبال اروپا، خود را از فرآیند تصمیم‌گیری در یکی از مهم‌ترین جنبه‌های مالی فوتبال کنار گذاشته است. در حالی که نزدیک به ۹۰٪ ارزش بازار نقل‌وانتقالات جهانی در اروپا جریان دارد.

چهار نهاد اروپایی در بیانیه‌ای مشترک گفتند: «اروپا مسئولیتی برای رهبری دارد – و نقشی مشروع در شکل دادن به قوانینی که باشگاه‌ها، بازیکنان، رقابت‌ها و اکوسیستم کلی فوتبال را تحت تأثیر قرار می‌دهد.» ذی‌نفعان و یوفا توافق کرده‌اند که گفت‌وگوهای جمعی درباره نظام نقل‌وانتقالات را در سال ۲۰۲۶ ادامه دهند. محور این گفت‌وگوها غرامت‌ها، پاداش‌های آموزشی و سازوکارهای همبستگی، حفاظت از بازیکنان و مسیر حرفه‌ای برای بازیکنان زیر ۱۸ سال، و تقویت ساختارهای حل اختلاف در سطح ملی خواهد بود. به‌نظر می‌رسد فیفا کنترل روایت و رهبری را از دست داده و چاره‌ای جز پذیرش اصلاحاتی که نهادهای اروپایی – همان‌هایی که فیفا سال‌ها کنار گذاشته بود – پیشنهاد می‌دهند، نخواهد داشت.

ذی‌نفعان امسال روی سه حوزه دیگر نیز فعالیت کرده‌اند: تنوع، برابری و شمول (DEI)، حمایت از گفت‌وگوی اجتماعی در سطح ملی، و ایمنی و سلامت شغلی. در حالی که فیفا و رئیسش سرگرم شمارش درآمدهای آینده و نمایش‌های تبلیغاتی در آمریکا بوده‌اند، به نظر می‌رسد از مهم‌ترین تصمیم‌گیری‌های راهبردی فوتبال در بزرگ‌ترین بازار این ورزش کنار گذاشته شده‌اند.